On the matter of retroactivity of the rulings of the Constitutional Court of Ukraine

Authors

DOI:

https://doi.org/10.21564/2225-6555.2021.2.244265

Keywords:

retroactivity of rulings of the Constitutional Court of Ukraine, retroactivity, retrospectivity, immediate temporal effect, prospectivity, judicial review, res judicata

Abstract

The article focuses on the problem of the temporal effect of the rulings of the Constitutional Court of Ukraine declaring the unconstitutionality of legislation, in particular on the matter of retroactivity of such rulings. Based on the existing standpoints in the legal doctrine, the author has analyzed the legislation and legal practices of Ukraine, notably the practice of the Constitutional Court of Ukraine and the Supreme Court. In particular, the highest consideration is given to the established legal positions of the courts, which set up the non-retroactivity of the rulings of the Constitutional Court of Ukraine on unconstitutionality of an act of legislation. This position is based on the courts' interpretation of Art. 152 of the Constitution of Ukraine as such, which makes it impossible for these rulings of the Constitutional Court of Ukraine to be retroactive. The article also examines the exceptions to this rule.

The author notes the fundamental shortcomings of this position, whose categorical approach contradicts a number of fundamental legal principles. It unjustifiably prefers legal certainty, ignoring the requirements of justice, protection of human rights, equality, as well as a number of components of legal certainty or similar requirements of supremacy and direct effect of the Constitution of Ukraine, consistency of law, legality.

The inconsistency of such position is also highlighted from the standpoint of the legal dogmatics and argumentation. In general, the decisions of the Constitutional Court of Ukraine and the Supreme Court on this matter do not contain any detailed or proper arguments. Meanwhile, there is a misinterpretation of the relevant provision of the Constitution of Ukraine as determining the direction of the temporal effect of the ruling of the Constitutional Court of Ukraine on the rights and obligations, when in fact this provision directly sets only the dates of invalidation of unconstitutional provisions.

Under such conditions, the author states that the general principles of law, the current Constitution and legislation of Ukraine generally do not prohibit the retroactivity of rulings of the Constitutional Court of Ukraine on unconstitutionality of an act of legislation. Rather, they point at its necessity in many cases. At the same time, the author emphasizes the need for a more flexible approach to determining the directions of the temporal effect of rulings of the Constitutional Court of Ukraine

Author Biography

O. V. Pushniak , Yaroslav Mudryi National Law University

PhD in Law, Associate Professor, Associate Professor of Department of Theory and Philosophy of Law

References

Bakhrakh, D.N. (2004). Dejstvie norm prava vo vremeni: Teoriia, zakonodatelstvo, sudebnaia praktika. Moscow: Norma [in Russian].

Barabash, Iu. (2010). Preiudytsialnist rishen Konstytutsijnoho Sudu Ukrainy: problemni pytannia teorii ta praktyky. Pravo Ukrainy, 6, 45–53 [in Ukrainian].

Lasko, I.M. (2013). Pytannia vykonannia rishen Konstytutsiinoho Sudu Ukrainy ta vyznannia normatyvno-pravovoho akta v sferi sotsialnoho zabezpechennia nekonstytutsiinym. Sudova apeliatsiia, 2 (31), 19–24 [in Ukrainian].

Pushniak, O.V. (2017). Diia u chasi sudovyh rishen' z normokontroliu v Ukrai'ni. Problemy zakonnosti, 137. URL: http://nbuv.gov.ua/UJRN/Pz_2017_137_4 . doi: 10.21564/2414-990x.137.98701 [in Ukrainian].

Pushniak, O.V. (2009). Pravo i chas: monografija. Kharkiv : Vydavnyctvo "Finn" [in Ukrainian].

Jezerov, A.A. (2020). Nekonstytucijnist' zakonu jak pidstava dlja peregljadu sudovyh rishen' za vykljuchnymy obstavynamy v administratyvnomu sudochynstvi. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 96-102 [in Ukrainian].

Chernjak, Je. (2020). Zastosuvannia sudamy polozhen' Konstytucii' Ukrai'ny iak norm priamoi' dii' ta pravo na peregljad sudovogo rishennja za naslidkamy vstanovlennja konstytucijnosti zakonu, inshogo pravovogo akta chy i'h okremyh polozhen' iak zasib zahystu osnovnyh prav i svobod. Ukrai'ns'kyi chasopys konstytuciinogo prava. 4. 115-126. doi.org/10.30970/jcl.4.2020.7 [in Ukrainian].

Kuzina, I. (2021). Dekryminalizacija dijannja zakonom ta za rishennjam Konstytucijnogo Sudu. URL: https://whitecollarblog.info/decrime [in Ukrainian].

Jezerov, A. A. (2020). Nekonstytucijnist' zakonu jak pidstava dlja peregljadu sudovyh rishen' za vykljuchnymy obstavynamy v administratyvnomu sudochynstvi. Visnyk Konstytucijnogo Sudu Ukrai'ny, 3, 112-124 [in Ukrainian].

Kravchuk, V. (2020). Nekonstytucijnist' zakonu jak pidstava peregljadu sudovogo rishennja za vykljuchnymy obstavynamy. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 87-93 [in Ukrainian].

Kolishnyj, V. (2019). U KAS z’jasovuvaly, chy je sens u vyznanni nekonstytucijnym zakonu, jakshho nemozhlyvo ponovyty porusheni nym prava gromadjan. Zakon i biznes, 2019, V. 36 (1438). URL: https://zib.com.ua/ua/139240-chi_e_sens_u_rishenni_ks_yakscho_nemozhlivo_ponoviti_porushe.html [in Ukrainian].

Papuashvili, G. (2020). Protyrichchja mizh pryncypamy indyvidual'nogo zahystu ta jurydychnoi' vyznachenosti: efektyvnist' konstytucijnogo pravosuddja v chasi. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 56-59 [in Ukrainian].

Norkus, R. (2020). Pravovi naslidky rishen' sudu jevropejs'kogo sojuzu ta nacional'nyh sudiv. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 34 -40 [in Ukrainian].

Broker, L. (2020). Napruzhenist' mizh pravovoju vyznachenistju ta zabezpechennjam material'noi' spravedlyvosti: obsjag zvorotnoi' dii' rishen' konstytucijnogo sudu z tochky zoru peregljadu rishen' administratyvnyh sudiv, jaki nabuly zakonnoi' syly. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 20-25 [in Ukrainian].

Barabash, Ju. (2020). «Zasib zahystu prav vs jurydychna vyznachenist'» jak dylema vitchyznjanoi' oficijnoi' konstytucijnoi' doktryny v konteksti funkcionuvannja instytutu indyvidual'noi' skargy. Ukrai'ns'kyj chasopys konstytucijnogo prava, 2020, 4, 47-60. doi.org/10.30970/jcl.4.2020.2 [in Ukrainian].

Savchyn, M. (2020). Jurydychna syla rishen' konstytucijnogo sudu ukrai'ny ta i'h implementacija v administratyvnomu sudochynstvi. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court. Kharkiv : Pravo, 65-71 [in Ukrainian].

Okrema dumka suddiv Velykoi' Palaty Verhovnogo Sudu Janovs'koi' O.G., Bakulinoi' S.V., Vlasova Ju.L.,Urkevycha V.Ju. v kryminal'nomu provadzhenni za zajavoju OSOBA_1 pro peregljad uhvaly Kasacijnogo kryminal'nogo sudu u skladi Verhovnogo Sudu vid 25 zhovtnja 2019 roku za vykljuchnymy obstavynamy (sprava № 4819/49/19). URL: https://reyestr.court.gov.ua/Review/93081754 [in Ukrainian].

Smokovych, M. (2020). Vprovadzhennja rishen' Konstytucijnogo Sudu Ukrai'ny: poshuky efektyvnogo mehanizmu zahystu prav ljudyny. Jurydychni naslidky vyznannja normatyvnogo akta nekonstytucijnym dlia zakhystu prav liudyny v administratyvnomu sudochynstvi : zb. materialiv Mizhnar. seminaru-praktykumu (Kyiv, 31 lyp. 2020 r.) / Kasac. admin. sud u skladi Verkhovnogo Sudu. Legal Consequences of Determining a Normative Act Unconstitutional for the Protection of Human Rights in Administrative Justice Process. Workshop materials Kyiv, July 31, 2020/ Administrative Cassation Court within the Supreme Court.Kharkiv : Pravo, 9-17. [in Ukrainian].

Barak, A. (1999). Sudejskoe usmotrenie. Moskva : Norma. [in Russian].

Published

2022-01-05

How to Cite

Pushniak , O. V. (2022). On the matter of retroactivity of the rulings of the Constitutional Court of Ukraine . Theory and Practice of Jurisprudence, 2(20), 6–49. https://doi.org/10.21564/2225-6555.2021.2.244265

Issue

Section

THEORY AND HISTORY OF THE STATE AND LAW. HISTORY OF POLITICAL AND LEGAL STUDIES